به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران» در سال 93 برای توسعه بیشتر بازار آتی اقدامات قابل توجهی از سوی بورس کالای ایران انجام گرفت که از مهمترین آن می توان به راه اندازی قراردادهای آتی زیره سبز و راه اندازی سامانه معاملات آنلاین اشاره کرد. بازار آتی سکه طلا در سال 93 با کاهش حجم معاملات همراه بود که دلیل اصلی آن نوسانات کمتر قیمت سکه و عوامل تعیین کننده قیمت آن در این سال است. اگر بخواهیم مهمترین اتفاقات تاثیر گذار بر روند حرکتی معاملات آتی سکه را در سال گذشته با نگاهی اجمالی برشماریم به مواردی چون مذاکرات هسته ای ایران و حواشی آن ، افت شدید قیمت نفت ، توقف برنامه خرید اوراق قرضه در آمریکا و احتمال افزایش نرخ بهره ، اجرای سیاستهای تسهیل پولی در اتحادیه اروپا ونزاع بین روسیه و اوکراین برمی خوریم که هر کدام به نوعی از محرکهای اصلی در جهت‌دهی به بازار طلا در سال 93 بودند.در ادامه نگاهی بر مهم‌ترین رویدادهای بازار آتی در سال 93 داریم.

راه اندازی قراردادهای آتی زیره سبز

تنوع بخشی به دارایی‌های پایه قراردادهای آتی به عنوان یک استراتژی اصولی در دستور کار بورس کالای ایران قرار دارد که در همین راستا  قراردادهای آتی زیره سبز در اردیبهشت ماه سال 93 راه‌اندازی شد. محصولات کشاورزی اولین و قدیمی ترین دارایی پایه قرارداد های آتی در دنیا بوده اند که این مطلب بیانگر نیاز اهمیت قرار داد های آتی بر روی کالاهای کشاورزی است و با حرکت در این مسیر جای خالی قراردادهای آتی محصولات کشاورزی در بورس کالای ایران کمتر احساس خواهد شد. زیره سبز به عنوان اولین محصول کشاورزی به بازار آتی ایران راه یافت و بورس کالای ایران مطالعه برای راه‌اندازی قراردادهای آتی کنجاله سویا ، ذرت و میلگرد را نیز در دستور کار خود قرار دارد که احتمال راه‌اندازی قراردادهای آتی کنجاله سویا در آینده‌ای نزدیک از همه بیشتر است.

بورس کالای ایران پس از هند دومین بورس جهانی است که آتی زیره در آن معامله می‌شود.قیمت زیره سبز که از محصولات صادراتی ایران است با نوسانات نرخ دلار ارتباط دارد و از طرفی معاملات آتی این محصول در بازار سنتی در خراسان انجام می‌شود. حجم معاملات آتی زیره سبز تا پایان هفته سوم اسفند ماه سال گذشته در مجموع به 406 قرارداد رسید ؛ حجم معاملات در نیمه اول سال بیشتر است و بیشترین حجم معاملات در اردیبهشت ماه رخ داده است . از دلایل حجم نسبتا پایین معاملات آتی زیره سبز می‌تواند به مواردی از جمله نو پا بودن این معاملات تبلیغات کم رسانه‌ای و مطبوعاتی و نبودن شیوه‌های قوی بازاریابی در این حوزه اشاره کرد. مطابق اطلاعیه‌ جدید بورس کالای ایران از اواخر بهمن ماه الزام به گذراندن دوره آموزشی جهت اخذ کد حذف گردیده و احراز صلاحیت متقاضیان به عهده کارگزار خواهد بود و انتظار می‌رود متقاضیان اخذ کد معاملات آتی افزایش یابند.

راه اندازی معاملات آنلاین

در اواخر بهمن ماه سال 93 ، مراسم رونمایی از سامانه معاملات برخط (آنلاین) بازار مشتقه کالایی برگزار گردید که شاید بهترین رویداد سال 93 برای فعالان بازار آتی بود. راه اندازی سامانه معاملات آنلاین آتی ، نوید حرکت به سوی توسعه بازارهای نوین مالی در ایران را می‌دهد و همینطور امکان معامله آنلاین در بورس کالای ایران را از سراسر دنیا فراهم می‌آورد. دسترسی مستقیم افراد به سامانه ، حذف پروسه زمان‌گیر ثبت سفارش از طریق تلفن و حذف نقش واسط معامله‌گر آتی در کارگزاری جهت ثبت سفارش، باعث افزایش سرعت معاملات آنلاین می‌شود. همچنین به دلیل سهولت انجام معاملات آنلاین و دسترسی آسان می‌توان انتظار داشت حجم معاملات در بازار آتی به میزان قابل توجهی افزایش یابد.

بی شک رشد و توسعه معاملات بر خط می تواند آینده معاملات آتی را دچار تغییرات بزرگی کند چرا که شرایط خاص بازار آتی و نوسانات شدید و لحظه ای این بازار ، سرعت را به مولفه ای بسیار مهم بدل کرده است که برقراری معاملات برخط پاسخی درخور به این نیاز مهم بازار آتی بوده است.

در نهایت بورس کالا با این اقدام خود می تواند نمره قابل قبولی از نظر فراهم آوردن شرایط توسعه هرچه بیشتر بازار آتی دریافت کند، اقداماتی که تا رسیدن به استاندارد های جهانی باید هر روز بیشتر از گذشته و با جدیت ادامه یابد.

نگاهی به بیشترین و کمترین قیمت سکه در سال 93

بررسی روند معاملات نشان می دهد ، بیشترین قیمت معامله شده در بازار آتی سکه طلا در سال 93 تا انتهای هفته سوم اسفند ماه ، 12.430.000 ریال در شهریور ماه و کمترین قیمت معامله شده  8.920.000 ریال در آبان ماه است.کمترین حجم معاملات سال 93 مربوط به مرداد ماه و در ایام ماه مبارک رمضان است  بیشترین حجم معاملات در سال 93 مربوط به آذر ماه است ؛ خبر تمدید مذاکرات هسته‌ای ایران در این ماه نوسان زیادی در بازار ایجاد کرد و در پی آن نرخ برابرای دلار به بالاترین میزان در سال جاری رسید.همانطور که پیش‌تر توضیح داده شد ، روند عمومی نرخ دلار در بازار داخل و قیمت جهانی طلا در سال 93 اغلب عکس یکدیگر بوده است و چون قیمت سکه طلا در بازار داخل از هر دو عامل تاثیر پذیر است ، باعث شده قیمت سکه نوسانات کمتری نسبت به سالهای گذشته داشته باشد.

بهناز بدایی – شهاب الدین ادیب مهر – تحلیلگر و معامله گر بازار آتی کارگزاری سینا