امرالله امینی

این روزها بحث عرضه خودرو در بورس کالا و البته تأمین مالی خودروسازان از طریق انتشار اوراق سلف موازی استاندارد از سوی برخی کارشناسان مطرح می شود که «امراللّه امینی»، از کارشناسان این حوزه و استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، نیز ورود خودروسازان به بورس کالا برای تأمین مالی را از راهکارهای مناسب می داند.

به گفته وی انتشار اوراق سلف در بورس کالا می تواند یکی از راه حل های مناسب، کم هزینه و سریع برای تأمین مالی خودروسازان باشد، اما در عین حال وی معتقد است که باید زیرساخت های خودروسازان اصلاح شود:

در حال حاضر در بازار خودرو شاهد وضعیت نابه‌سامانی از نظر عرضه و قیمت ها  هستیم. تحلیل شما از وضعیت بازار چیست؟

برای بررسی بازار خودرو در حوزه کشف قیمت باید هم از طرف عرضه و هم از طرف تقاضا وضعیت را بررسی کنیم. ما در هر دو موارد مشکل داریم، یعنی عرضه‌ها از سوی چند شرکت محدود انجام می شود. این شرکت‌ها به صورت انحصاری تولید می‌کنند و تصمیم می‌گیرند چه موقع تولید را زیاد کنند، چه موقع تولید را کم کنند. کسی هم چندان بر آن‌ها نظارت نمی‌کند، حالت رقابتی نداشته و حالت انحصاری دارند. انحصارگر هم تعیین‌کننده قیمت است. نکته بعدی هم این‌ است که در حال حاضر، طرف تقاضا عمدتاً مصرفی نیست. تقاضاکننده تقاضاکننده‌ای است که این کالا را برای سرمایه‌گذاری می‌خرد، یعنی حالت سفته‌بازانه دارد و در واقع، او هم می‌خرد که بالاتر بتواند بفروشد یا در یک شرایط دیگری بفروشد.

خودروساز می‌گوید قیمت‌گذاری دستوری است و من نمی‌توانم به شکل رقابتی محصول را بفروشم، یعنی توسط نهادی به نام شورای رقابت قیمت گذاری دستوری انجام می شود. خودروساز درست می‌گوید یا خیر؟

اصلاً شورای رقابت در واقع به دلیل این ایجاد شد که این‌ها حالت انحصاری دارند، یعنی علت وجود شورای رقابت برای این است که این‌ها خودشان انحصاری عمل می‌کنند، خودشان می‌خواهند قیمت تعیین کنند. حالا که می‌خواهند قیمت تعیین کنند، حالا که می‌خواهند اجحاف نشود، شورای رقابت می‌آید وسط و یک سازوکارهایی برای خودش دارد، یعنی می‌آید نرخ تورم را تعیین می‌کند، قیمت عوامل تعیین شده، یعنی قانون گذار برای این‌که بیاید جلوی این انحصارگری را بگیرد، شورای رقابتی را به عنوان نهاد قیمت گذار تعیین کرده است. حالا این‌که شورای رقابت می‌تواند، نمی‌تواند یا کارآیی دارد یا ندارد، بحث دیگری است، اما اجالتاً مرکزی درست شده که بتواند جلوی اجحاف خودروساز را بگیرد. حالا شما از خودروساز بپرسید که نمی‌خواهد شورای رقابت کار کند؟ اشکال ندارد؛ تولید را بالا ببر و دوم این‌که اجازه بده واردات انجام شود. چرا اجازه نمی‌دهند و مخالفت می‌کنند؟

خودروساز در شرایط  حاضر می خواهد تولید را بالا ببرد اما فعلاً با مشکل تأمین مالی مواجه است. بدهی انباشته هم دارند، نمی‌توانند وام بانکی بگیرند. به نظر شما انتشار اوراق سلف خودرو در بورس کالا با نرخ و سررسید معین چه قدر می‌تواند به تأمین مالی خودروسازان کمک کند؟

انتشار اوراق سلف در بورس کالا می تواند یکی از راه حل های مناسب، کم هزینه و سریع برای تأمین مالی خودروسازان باشد که در این حوزه شرکت «سایپا» نیز از این شیوه تأمین مالی استفاده کرده است. البته اوراق سلف یکی از راه حل ها در این زمینه است و موضوع اصلی این است که شما یک شرکت خودروسازی دارید که این خودروساز در درون مشکلات اساسی دارد و باید زیرساخت های آن اصلاح شود.

خودروساز در درون خود چه مشکلاتی دارد؟

 مثلاً برخی مشکلات مدیریتی دارد، وقتی می‌گوییم شرکتی می‌خواهد رقابتی باشد، باید مدیرانش خارج از چهارچوبی سیاسی انتخاب شوند، اما مدیران ما همه سیاسی‌اند. یک مشکل اصلی خودروسازی الان این است که مدیرانش مدیران متخصص فنی و برنامه‌ریز و آینده‌نگر نیستند، مشکلش این است.

یعنی ما با عدم ثبات مدیریت و در عین حال کارنامه‌محور بودن مدیران مواجه هستیم؟

بله، به اضافه این‌که خودروسازی یکسری مشکلات انباشته‌شده دارد که این مشکلات انباشته‌شده را باید حل کند؛ بدهی‌اش به بانک، بدهی‌اش به قطعه‌سازان. یک مشکل اساسی دیگر، ساختار هزینه‌هایش است، یعنی این هزینه ساختارش طوری است که این خودروساز هیچ وقت به یک بهره‌وری بالا نمی‌رسد؛ مثلاً تعداد کارکنان «ایران خودرو» دو برابر استاندارد جهانی است. این را می‌خواهد چه کار کند؟ آن ها را بیرون کند تا با یکسری اعتراض های اجتماعی مواجه شود.

علی طجوزی

پایگاه خبری اسب بخار

برچسب‌ها

ارسال نظر

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

آخرین اخبار

پربازدیدترین‌ها

بورس های کالایی جهان

بازار جهانی

آموزش

کلیدواژه ها