به گزارش «پایگاه خبری بورس کالای ایران»، چند سال از نخستین زمانی که طرح راه‌اندازی بورس ارز در دولت قبلی مطرح شد، می‌گذرد. جهش قیمت‌ها در بازار ارز به دنبال افت شدید ارزش ریال در آن زمان، برخی را به این فکر انداخت که بورسی برای ارز راه‌اندازی کنند تا از نوسانات شدید قیمت‌ها جلوگیری کند اما این اتفاق رخ نداد. اکنون دوباره مدیران بازار سرمایه طرح راه‌اندازی بورس آتی ارز را مطرح کرده‌اند و طرح این موضوع، موافقان زیادی به همراه داشته است.
آنها معتقدند افزایش شفافیت در بازار ارز، امکان پیش‌بینی آینده نرخ ارز و پوشش ریسک برای سرمایه‌گذاران مهم‌ترین ویژگی‌های راه‌اندازی بورس ارز است.
درواقع، ویژگی هر بازاری برقرار شدن مکانیسم عرضه و تقاضا برای تعیین قیمت‌هاست؛ بنابراین، بورس ارز نیز می‌تواند باعث ایجاد چنین وضعیتی شود که شفافیت هرچه بیشتر معاملات را به همراه خواهد داشت.
نگاه مثبت
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی معتقد است، باتوجه به تصویب راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی از سوی شورای‌عالی بورس، مجلس نیز به دلیل مزایای راه‌اندازی این بازار همچون بیمه نوسانات نرخ ارز برای فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران، نگاه مثبتی به این بازار دارد. محمدرضا پورابراهیمی با اشاره به اینکه بانک مرکزی در دولت قبل چندان با بازار مشتقه ارزی موافق نبود و به عبارتی پای کار نمی‌آمد، بیان کرد: بانک مرکزی کنونی با ریاست دکتر سیف، نگاه مثبتی به استفاده از ابزارهای مالی برای مدیریت و تنظیم بازارها ازجمله بازار ارز دارد. وی به آمادگی مجلس شورای اسلامی برای همکاری در این زمینه اشاره کرد و افزود: با این تفاسیر در صورت اقدامات عملی بانک مرکزی، مجلس شورای اسلامی نیز آماده همکاری در این زمینه است تا دغدغه ریسک نوسانات نرخ ارز برای فعالان اقتصادی به حداقل برسد. پورابراهیمی با بیان اینکه در صورت حمایت جدی و عملیاتی بانک مرکزی به زودی شاهد راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی خواهیم بود، گفت: مجوز خرید و فروش ارز به بانک‌ها در این راستا یک گام به جلو است و مقدمه‌ای برای تاسیس بازار مشتقه ارزی به حساب می‌آید. رییس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: بورس کالای ایران آمادگی خود برای راه‌اندازی بازار مشتقه ارزی یا به عبارت بهتر ایجاد بازار آتی ارز در این مرحله را اعلام کرده که این بورس در زمینه راه‌اندازی و مدیریت بازار آتی سکه طلا از سال‌ها پیش تجربیات موفقی دارد.
شفافیت
یکی از کارشناسان ارشد بازار سرمایه نیز معتقد است راه‌اندازی بورس ارز می‌تواند به ثبات اقتصادی در کشور کمک کند. ابوالقاسم آقادوست با اشاره به اینکه بورس ارز از مدت‌ها قبل در دستورکار قرار داشته اما هیچ وقت عملی نشده است، بیان کرد: اکنون دولت درصدد است تا بورس ارز را راه‌اندازی کند و با توجه به شرایط موجود، به نظر می‌رسد بهترین زمان برای راه‌اندازی این بورس در کشور فراهم شده است. وی با اشاره به اینکه قیمت ارز در کشور باید مدیریت شود، گفت: از آنجایی که برخی از مواد اولیه محصولات داخلی از خارج کشور تهیه می‌شود و برخی دیگر تولیدات خود را به خارج ارسال می‌کنند، درنتیجه قیمت ارز به‌صورت مستقیم بر قیمت کالاها تاثیر می‌گذارد. آقادوست با اشاره به اینکه نرخ ارز بر فعالیت‌های اقتصادی تاثیرگذار است، اظهار کرد: در صورتی که بورس ارز راه‌اندازی شود، قیمت آن در داخل کشور از ثبات برخوردار خواهد شد و با ترسیم آینده قیمتی نرخ ارز در ایران، ثبات در اقتصاد و بازارهای کشور بیشتر می‌شود و روی عملکرد شرکت‌ها به‌صورت مستقیم تاثیر می‌گذارد. این کارشناس ارشد بازار سرمایه معتقد است، راه‌اندازی بورس ارز موجب شفافیت در بازار خواهد شد زیرا ورود هر کالایی به بورس، موجب می‌شود قیمت آن در فضای مناسبی تعیین و به مرجعی برای قیمـت‌گذاری تبدیل شود و به این ترتیب نرخ ارز با یک قیمت ثابت در اختیار همه فعالان اقتصادی قرار بگیرد. آقادوست با اشاره به اینکه ارز دونرخی زمینه فعالیت‌های غیرقانونی را بیشتر می‌کند، بیان کرد: با تک‌نرخی شدن ارز، برخی از فعالیت‌های دلالی و واسطه‌گری در بازار حذف می‌شود و از نوسان‌های هیجانی در بازار ارز کاسته خواهد شد زیرا ارز دو نرخی موجب به وجود آمدن شرایطی می‌شود تا دلالان از این تفاوت نرخ ارز سود کسب کنند. وی با اشاره به اینکه باید نظارت دقیقی بر بورس ارز شود، بیان کرد: هنگامی که بورس ارز در کشور راه‌اندازی شود، به‌عنوان ابزاری برای پوشش ریسک قلمداد خواهد شد و خریداران و فروشندگان به صورت واقعی در این بازار ارز را مبادله می‌کنند و نیازهای ارزی کوتاه‌مدت و میان‌مدت خود را پوشش می‌دهند.
مزایا
رییس هیات‌مدیره مشاور سرمایه‌گذاری آرمان آتی با اشاره به اینکه یکی از موانع موجود در بازار سرمایه اختلاف میان نرخ ارز در مراجع رسمی و نرخ ارز در بازار آزاد است، گفت: این محدودیت در سال‌های گذشته، به‌ویژه سال۹۴ که شرایط ارتباطات بین‌المللی بهبود قابل توجهی پیدا کرده، سبب کندشدن فرآیند حضور سرمایه‌گذار خارجی در کشور شده است. علی اسلامی‌بیدگلی گفت: یکسان‌سازی نرخ ارز و به طور طبیعی حذف یا کاهش معنادار فاصله بین نرخ ارز در مراجع رسمی و بازار آزاد منجر به افزایش حجم سرمایه‌گذاری خارجی خواهد شد. وی شفافیت اطلاع‌رسانی و بهبود وضعیت گزارش‌دهی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس را پیامد مثبت دیگر خواند و افزود: هم‌اکنون ابهامات بسیاری درباره نرخ اصلی ارز در صورت‌های مالی بنگاه‌های پذیرفته‌شده در بورس وجود دارد و بدیهی است با یکسان‌سازی نرخ ارز و برطرف‌شدن ریسک نوسانات نرخ ارز، صورت‌های مالی این شرکت‌ها نیز شفاف می‌شود.
اسلامی‌بیدگلی با بیان اینکه کاهش قابل توجه سفته‌بازی در ارز رخداد مهم دیگری است که در پی ایجاد بازار آتی ارز حاصل می‌شود، تاکید کرد: هنگامی که ارز یکسان‌سازی می‌شود، انگیزه سفته‌بازی در ارز کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند.
رییس هیات‌مدیره آرمان آتی ادامه داد: زمانی که فاصله میان نرخ ارز رسمی و بازار آزاد کم شود یا این فاصله حذف شود، انگیزه سفته‌بازی در ارز کاسته می‌شود و می‌توانیم انتظار داشته باشیم بخش عمده‌ای از این منابع به سمت بازار سرمایه هدایت شود و از این منظر هم کمک شایانی به بازار سرمایه خواهد شد.
وی با اشاره به حضور هِجِر و نوسان‌گیرها در این بازار گفت: افرادی که در بازارهای آتی فعالیت می‌کنند به دو دسته تقسیم می‌شوند: افرادی که به قصد پوشش ریسک در بازارهای آتی سرمایه‌گذاری می‌کنند و به آنها هجر گفته می‌شود و افرادی که به قصد نوسان‌گیری یا سفته‌بازی در این بازارها سرمایه‌گذاری می‌کنند، که به آنها سفته‌باز گفته می‌شود؛ حضور هر دو دسته افراد در بازارهای آتی موثر است.
وی اظهار کرد: نداشتن بازار آتی در بازار سرمایه، سبب می‌شود بنگاه‌های تولیدی یا افراد و هجرهایی که قصد کاهش ریسک ناشی از تغییرات ارز در بنگاه خود را دارند، اقدام به پوشش ریسک در بازار کنند.
به گفته اسلامی بیدگلی، تدوین بازار آتی ارز یا ابزارهایی که سبب دورشدن ریسک‌های ناشی از تغییرات نرخ ارز از بنگاه‌ها و شرکت‌ها می‌شود، عامل مهمی بر بهبود کیفیت سودآوری بنگاه‌ها و تداوم این سودآوری خواهد بود. وی پیش‌نیازها و بسترهای لازم به منظور ایجاد بازار آتی ارز را برشمرد و عنوان کرد: نخستین پیش‌نیاز، یکسان‌سازی نرخ ارز است.
دومین بستر، مشخص‌شدن سیاست‌های دولت درباره برابری نرخ ارز کشور با نرخ ارزهای رایج دنیا در یک بازده بلندمدت است.
نوسانات
کارشناس بازار سرمایه نیز با اشاره به اینکه نرخ ارز در سال‌های اخیر تحت‌تاثیر فضای روانی قرار گرفته است، گفت: راه‌اندازی بورس ارز موجب خواهد شد این بازار کمتر تحت تاثیر دستکاری‌ها قرار بگیرد و با برقراری ثبات در بازار ارز، تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان راحت‌تر بتوانند تصمیم‌گیری کنند.
سیدحمید میرمعینی با اشاره به اینکه نرخ ارز به‌وسیله کارشناسان و فعالان این بخش و براساس مولفه‌ها و شاخص‌های مختلف اقتصادی تعیین خواهد شد، بیان کرد: بازار مشتقه ارزی با پوشش ریسکی که دارد، می‌تواند به تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کمک بسیاری کند تا این گروه از افراد، ارز مورد نیاز خود را برای ماه‌های آینده از این بازار خریداری کنند و به این ترتیب ریسک نوسانات قیمتی خود را پوشش دهند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر راه‌اندازی بورس ارز نیازمند فراهم‌کردن بسترها و قوانین مناسب است، اظهار کرد: برای آنکه عرضه و تقاضای آزادانه و منصفانه در بورس ارز انجام شود، باید آزادسازی اقتصادی اتفاق بیفتد و به عبارت دیگر دخالت دولت در اقتصاد به حداقل برسد. میرمعینی با اشاره به اینکه تک‌نرخی کردن زمینه فساد و سودجویی را کاهش می‌دهد، بیان کرد: بورس ارز موجب ساماندهی در بازار ارز خواهد شد زیرا با راه‌اندازی این بورس، ساختارهای این بخش از اقتصاد تحت تاثیر قوانین و مقررات منسجمی قرار می‌گیرد و از سوی دیگر مشکلات یا تخلف‌های ناشی از دستکاری نیز در بازار ارز کاهش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به اینکه بورس ارز باعث شفافیت در این بازار خواهد شد، بیان کرد: راه‌اندازی بورس ارز موجب می‌شود ارز بی‌واسطه یا حداقل کم‌واسطه به‌دست مصرف‌کنندگان اصلی برسد و به این ترتیب دست دلالان ارزی که نوسانات بسیاری در این بازار به وجود می‌آورند، تاحدودی از این بازار کوتاه خواهد شد و همچنین شرایطی فراهم می‌شود تا این بورس به محلی برای کارشناسی و تحلیل‌های بیشتر تبدیل شود.
منبع: صمت
ارسال نظر